Alexa
Ens.az
16 dekabr 2018, bazar
.
adscode
adscode

REDAKTOR SEÇİMİ

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Qarabağ

Qarabağ
Eynşteyn kimi düşün: hər şeylə maraqlan

Eynşteyn kimi düşün: hər şeylə maraqlan
Sağlam qidalanmanın fransız qaydaları: energetik içkilərin xeyri varmı?

Sağlam qidalanmanın fransız qaydaları: energetik içkilərin xeyri varmı?
Nikola Teslanın gündəliyi: 10 iyul 1936-cı il

Nikola Teslanın gündəliyi: 10 iyul 1936-cı il
Dövlət rəmzləri

Dövlət rəmzləri
keyboard_arrow_left keyboard_arrow_right
Yazarlar
  • ƏN ÇOX BAXILANLAR
  • YENİ ƏLAVƏ OLUNANLAR
HAMISINA BAX
Gizlət
Gizlət
Gizlət
Gizlət
Gizlət
Gizlət
Gizlət
Gizlət
photo_camera
Gizlət
chevron_left chevron_right
Tarixdə bu gün
Tarixdə bu gün baş vermiş əhəmiyyətli hadisələr
  • 1991-ci il. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Heydər Əliyevin sədrliyi ilə keçən iclasında 31 dekabrın dünya azərbaycanlılarının həmrəylik bayramı kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul edilib. Ali Məclis bununla bağlı qanunvericilik aktının qəbul olunması üçün ölkə parlamentinə - Ali Sovetə müraciət edib. Dekabrın 25-də Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası (parlamentin 50 deputatdan ibarət daimi fəaliyyət göstərən orqanı) müraciəti nəzərə alaraq dekabrın 31-nin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan olunması barədə qanun qəbul edib. 1991-ci il. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Heydər Əliyevin sədrliyi ilə keçən iclasında 31 dekabrın dünya azərbaycanlılarının həmrəylik bayramı kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul edilib. Ali Məclis bununla bağlı qanunvericilik aktının qəbul olunması üçün ölkə parlamentinə - Ali Sovetə müraciət edib. Dekabrın 25-də Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası (parlamentin 50 deputatdan ibarət daimi fəaliyyət göstərən orqanı) müraciəti nəzərə alaraq dekabrın 31-nin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan olunması barədə qanun qəbul edib.
  • 16 dekabr Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyi işçilərinin peşə bayramı günüdür. 2005-ci ildə Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması barədə Sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Dövlət Sənayedə İşlərin Təhlükəsiz Görülməsinə Nəzarət və Dağ-Mədən Nəzarəti Komitəsi, Material Ehtiyatları Komitəsi ləğv edilərək onların funksiyaları Fövqəladə Hallar Nazirliyinə verilib. Bundan əlavə, Müdafiə Nazirliyinin Mülki Müdafiə İdarəsi, DİN-in Dövlət Yanğından Mühafizə İdarəsi, Dövlət Sularda Xilasetmə Xidməti, “İzotop” kombinatı, Dövlət Tikinti və Arxitektura Komitəsinin Tikilməkdə olan Obyektlərin Birləşmiş Müdiriyyəti yeni nazirliyin tabeliyinə verilib. Ölkə başçısının 2006-cı ildə imzaladığı sərəncama əsasən, dekabrın 16-sı Fövqəladə Hallar Nazirliyi işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilir. 16 dekabr Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyi işçilərinin peşə bayramı günüdür. 2005-ci ildə Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması barədə Sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Dövlət Sənayedə İşlərin Təhlükəsiz Görülməsinə Nəzarət və Dağ-Mədən Nəzarəti Komitəsi, Material Ehtiyatları Komitəsi ləğv edilərək onların funksiyaları Fövqəladə Hallar Nazirliyinə verilib. Bundan əlavə, Müdafiə Nazirliyinin Mülki Müdafiə İdarəsi, DİN-in Dövlət Yanğından Mühafizə İdarəsi, Dövlət Sularda Xilasetmə Xidməti, “İzotop” kombinatı, Dövlət Tikinti və Arxitektura Komitəsinin Tikilməkdə olan Obyektlərin Birləşmiş Müdiriyyəti yeni nazirliyin tabeliyinə verilib. Ölkə başçısının 2006-cı ildə imzaladığı sərəncama əsasən, dekabrın 16-sı Fövqəladə Hallar Nazirliyi işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilir.
  • 1991-ci il. Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhədini Mühafizə Komitəsi yaradılıb. Müstəqillik əldə etdikdən sonra -1991-ci il dekabrın 16-da Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhədini Mühafizə Komitəsi təsis edilib və ölkəmizin sərhədlərini milli qüvvələrimiz qorumağa başlayıb. 1993-cü il martın sonu-aprelin əvvəllərində keçmiş SSRİ sərhədçiləri Azərbaycanı tərk ediblər. 1991-ci il. Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhədini Mühafizə Komitəsi yaradılıb. Müstəqillik əldə etdikdən sonra -1991-ci il dekabrın 16-da Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhədini Mühafizə Komitəsi təsis edilib və ölkəmizin sərhədlərini milli qüvvələrimiz qorumağa başlayıb. 1993-cü il martın sonu-aprelin əvvəllərində keçmiş SSRİ sərhədçiləri Azərbaycanı tərk ediblər.
  • 1898-ci il. Azərbaycanın tanınmış karikatura ustası, Xalq Rəssamı Qəzənfər Xalıqov anadan olub (1898-1981). Q.Xalıqov Azərbaycan rəssamlıq sənətinin ilk peşəkar nümayəndələrindən biridir. O, həmçinin teatr və kino dekorativ sənətkarı kimi fəaliyyət göstərib. Abşeron rayonunun Qobu qəsəbəsində Q.Xalıqovun adını daşıyan orta məktəb və küçə var. 1898-ci il. Azərbaycanın tanınmış karikatura ustası, Xalq Rəssamı Qəzənfər Xalıqov anadan olub (1898-1981). Q.Xalıqov Azərbaycan rəssamlıq sənətinin ilk peşəkar nümayəndələrindən biridir. O, həmçinin teatr və kino dekorativ sənətkarı kimi fəaliyyət göstərib. Abşeron rayonunun Qobu qəsəbəsində Q.Xalıqovun adını daşıyan orta məktəb və küçə var.
  • 1934-cü il. Görkəmli şair, tərcüməçi, Əməkdar İncəsənət Xadimi Tofiq Bayram anadan olub (1934-1991). Əmək fəaliyyətinə “Azərbaycan müəllimi” qəzeti redaksiyasında şöbə müdiri kimi başlayan T.Bayram sonralar Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində, Dövlət Opera və Balet Teatrında işləyib. Bir sıra tərcümələrin müəllifi olan T.Bayram Aleksandr Tvardovskinin “Yaddaşın hökmü” poemasının tərcüməsinə görə Maksim Qorki adına Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı fəxri adına layiq görülüb. T.Bayram “Ana təbəssümü”, “Mənim şair xalqım”, “Sizi düşünürəm”, “Azərbaycan dünya gəzir” kimi bur sıra əsərlərin müəllifidir. 1934-cü il. Görkəmli şair, tərcüməçi, Əməkdar İncəsənət Xadimi Tofiq Bayram anadan olub (1934-1991). Əmək fəaliyyətinə “Azərbaycan müəllimi” qəzeti redaksiyasında şöbə müdiri kimi başlayan T.Bayram sonralar Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində, Dövlət Opera və Balet Teatrında işləyib. Bir sıra tərcümələrin müəllifi olan T.Bayram Aleksandr Tvardovskinin “Yaddaşın hökmü” poemasının tərcüməsinə görə Maksim Qorki adına Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı fəxri adına layiq görülüb. T.Bayram “Ana təbəssümü”, “Mənim şair xalqım”, “Sizi düşünürəm”, “Azərbaycan dünya gəzir” kimi bur sıra əsərlərin müəllifidir.
  • 1961-ci il. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi şəhidi, tanınmış jurnalist Salatın Əsgərova anadan olub (1961-1991). S.Əsgərova 1991-ci il yanvarın 9-da Laçından Şuşaya gedərkən Qaladərəsi kəndi yaxınlığında Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən amansızcasına qətlə yetirilib. O, Azərbaycanın ilk şəhid qadın jurnalistidir. 1961-ci il. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, Qarabağ müharibəsi şəhidi, tanınmış jurnalist Salatın Əsgərova anadan olub (1961-1991). S.Əsgərova 1991-ci il yanvarın 9-da Laçından Şuşaya gedərkən Qaladərəsi kəndi yaxınlığında Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən amansızcasına qətlə yetirilib. O, Azərbaycanın ilk şəhid qadın jurnalistidir.
  • 2011-ci il. Azərbaycanın tanınmış müğənnisi, SSRİ Xalq Artisti, “Şöhrət” ordenli Firəngiz Əhmədova vəfat edib (1967-2011). F.Əhmədova 1946-1951-ci illərdə Azərbaycan Radiosu Xorunun, 1951-1988-ci illərdə isə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olub. Sənətkar Azərbaycan, rus və Qərbi Avropa bəstəkarlarının operalarında müvəffəqiyyətlə çıxış edib. M.Maqomayevin “Nərgiz” operasında Nərgiz, “Şah İsmayıl” operasında Gülzar, Ü.Hacıbəylinin “Koroğlu” operasında Nigar, F.Əmirovun “Sevil” operasında Sevil kimi bir sıra rolları çox böyük ustalıqla yaradıb. F.Əhmədova Azərbaycan romanslarını, eləcə də klassik rus bəstəkarlarının romanslarını, bir sıra filmlərdə mahnıları sənətkarlıqla ifa edib. 2003-cü ildə Xalq Artistinə həsr olunmuş “Firəngiz Əhmədova” sənədli filmi çəkilib. 2011-ci il. Azərbaycanın tanınmış müğənnisi, SSRİ Xalq Artisti, “Şöhrət” ordenli Firəngiz Əhmədova vəfat edib (1967-2011). F.Əhmədova 1946-1951-ci illərdə Azərbaycan Radiosu Xorunun, 1951-1988-ci illərdə isə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olub. Sənətkar Azərbaycan, rus və Qərbi Avropa bəstəkarlarının operalarında müvəffəqiyyətlə çıxış edib. M.Maqomayevin “Nərgiz” operasında Nərgiz, “Şah İsmayıl” operasında Gülzar, Ü.Hacıbəylinin “Koroğlu” operasında Nigar, F.Əmirovun “Sevil” operasında Sevil kimi bir sıra rolları çox böyük ustalıqla yaradıb. F.Əhmədova Azərbaycan romanslarını, eləcə də klassik rus bəstəkarlarının romanslarını, bir sıra filmlərdə mahnıları sənətkarlıqla ifa edib. 2003-cü ildə Xalq Artistinə həsr olunmuş “Firəngiz Əhmədova” sənədli filmi çəkilib.
  • 1979-cu il. Bəstəkar, pianoçu, caz-muğamın banisi, Əməkdar İncəsənət Xadimi, Əməkdar Artist Vaqif Mustafazadə vəfat edib (1940-1979). V.Mustafazadə 1964-cü ildən “Orero” ansamblına, “Qafqaz” caz üçlüyünə, “Leyli” və “Sevil” qadın vokal instrumental və “Muğam” instrumental ansambllarına rəhbərlik edib. Beynəlxalq caz müsabiqə və festivallarının laureatı olan bəstəkar fortepiano və simfonik orkestr üçün konsertin, "Muğam" simfoniyasının (tamamlanmamış), bir sıra caz kompozisiyalarının və pyeslərin müəllifidir. Azərbaycan muğam caz hərəkatının memarı sayılan görkəmli caz ustadı Azərbaycan musiqisinin, muğamın klassik Amerika caz musiqisi ilə sintezini yaradıb. V.Mustafazadə Azərbaycanın peşəkar caz-muğam tərzində oxuyan ilk qadın - Eliza Mustafazadənin həyat yoldaşı olub. Azərbaycan caz musiqisinin banisi və yeni caz fikrinin təsisçisi olan V.Mustafazadə 1982-ci ildə, ölümündən sonra Azərbaycan Dövlət Mükafatına layiq görülüb. Dahi cazmenin xatirəsinə “Caz əfsanəsi - Vaqif Mustafazadə” adlı sənədli film çəkilib, “Vaqifsayağı” Caz festivalı təşkil olunub. 1989-cu ildə Vaqif Mustafazadənin ev-muzeyi yaradılıb. 1979-cu il. Bəstəkar, pianoçu, caz-muğamın banisi, Əməkdar İncəsənət Xadimi, Əməkdar Artist Vaqif Mustafazadə vəfat edib (1940-1979). V.Mustafazadə 1964-cü ildən “Orero” ansamblına, “Qafqaz” caz üçlüyünə, “Leyli” və “Sevil” qadın vokal instrumental və “Muğam” instrumental ansambllarına rəhbərlik edib. Beynəlxalq caz müsabiqə və festivallarının laureatı olan bəstəkar fortepiano və simfonik orkestr üçün konsertin, "Muğam" simfoniyasının (tamamlanmamış), bir sıra caz kompozisiyalarının və pyeslərin müəllifidir. Azərbaycan muğam caz hərəkatının memarı sayılan görkəmli caz ustadı Azərbaycan musiqisinin, muğamın klassik Amerika caz musiqisi ilə sintezini yaradıb. V.Mustafazadə Azərbaycanın peşəkar caz-muğam tərzində oxuyan ilk qadın - Eliza Mustafazadənin həyat yoldaşı olub. Azərbaycan caz musiqisinin banisi və yeni caz fikrinin təsisçisi olan V.Mustafazadə 1982-ci ildə, ölümündən sonra Azərbaycan Dövlət Mükafatına layiq görülüb. Dahi cazmenin xatirəsinə “Caz əfsanəsi - Vaqif Mustafazadə” adlı sənədli film çəkilib, “Vaqifsayağı” Caz festivalı təşkil olunub. 1989-cu ildə Vaqif Mustafazadənin ev-muzeyi yaradılıb.
Tarixdə dünən
Tarixdə dünən baş vermiş əhəmiyyətli hadisələr
  • Today in History 1907-ci il. Görkəmli torpaqşünas alim, ictimai-siyasi xadim, kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, akademik, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Dövlət mükafatı laureatı Həsən Əliyevin doğum günüdür (1907-1993). Əsas elmi fəaliyyəti torpaqşünaslığın nəzəriyyəsi, ekologiya, botanika, bitkiçilik, təbii ehtiyatların və təbii şəraitin qorunub daha səmərəli istifadə olunması problemlərini, ümumiyyətlə, təbiətşünaslığın müxtəlif sahələrini əhatə edir. Keçmiş SSRİ-də ümumi əkinçilik və təbiəti mühafizə sahəsində görkəmli alim sayılırdı. O, Cənubi Qafqaz torpaqlarının əmələ gəlməsinin və coğrafiyasının tədqiqinə, Azərbaycanda Beynəlxalq Bioloji Proqramın işlənib hazırlanmasına böyük əmək sərf edib. Təbii ehtiyatların tədqiqi, təbiətdən istifadənin elmi cəhətdən əsaslandırılması və onların mühafizəsinin təşkili Həsən Əliyevin elmi və ictimai fəaliyyətinin əsas istiqamətini təşkil edir. Azərbaycan təbiətinin, torpağının və suyunun mühafızəsi sahəsində onun xidmətləri əvəzsizdir. O, cəmiyyətin ekoloji maarifləndirilməsinə, təbiətin mühafizəsi haqqında biliklərin təbliğinə böyük əhəmiyyət verirdi.
  • Today in History 1910-cu il. Tanınmış geoloq, akademik Şəfayət Mehdiyevin doğum günüdür (1910 - 1993). O, Azərbaycanda neft və qazın geologiyası və geokimyası sahəsində böyük alim və neftçi-geoloqlar məktəbinin əsasını qoyanlardan biridir. Ş.Mehdiyevin yarım əsrdən çox neft və qaz sahəsində apardığı çoxşaxəli elmi-tədqiqat işləri bu elmin nəzəri və təcrübi problemlərinin ən aktual sahələrini əhatə edir. Onun rəhbərliyi altında yüksək dərinliklərdə yatan çöküntü qatlarının neft-qazlılığının elmi əsaslandırılması və proqnozlaşdırılması üzrə apardığı tədqiqat işləri böyük elmi və praktiki əhəmiyyətə malikdir. Şəfayət Mehdiyev Abşeron yarımadasından şimalda yerləşən akvatoriyanı diqqətlə öyrənməyi tövsiyə etmiş və bunu Xəzər dənizinin bu hissəsinin neft-qazlılıq perspektivliyi ilə əlaqələndirmişdi. Görkəmli alim Abşeron yarımadasına bitişik dəniz sahələrinin və bütövlükdə Abşeron arxipelaqının yeni zəngin neft və qaz yataqları aşkar etmək üçün ən yüksək perspektivliyə malik olduğunu qeyd etmişdir.
  • Today in History 1055-ci il. Sultan Toğrul bəyin başçılıq etdiyi Səlcuq qoşunları Xilafətin paytaxtı Bağdada daxil olublar, indiki İraqın bütün ərazisi Səlcuqların nəzarətinə keçib. Xilafət (Abbasilər sülaləsi) oğuz-türk dövləti olan Səlcuq imperatorluğundan asılılığı qəbul edib.
  • Today in History 2001-ci il. ABŞ-ın müdafiə naziri Donald Ramsfeld Cənubi Qafqaza səfəri çərçivəsində Bakıya gəlib. Bu, Pentaqonun şefinin regiona ilk səfəri idi. Ramsfeld Azərbaycanın beynəlxalq antiterror kampaniyasında fəal iştirakına görə ölkə rəhbərliyinə təşəkkür edib, Prezident Heydər Əliyevlə ABŞ-Azərbaycan hərbi əməkdaşlığını müzakirə edib.
Maraqlı faktlarŞəhidimiz Şahmurad Əlizadə

X

close